İşten çıkarılmak her çalışanın yaşayabileceği bir durum. Bu durumun mağduriyet yaşatmaması için de ülkemizde işsizlik maaşı uygulaması mevcut. İşten çıkarıldığınızda bu uygulama sayesinde bir süre daha ödenek alabilirsiniz. Tabii karşılamanız gereken bazı şartlar bulunur. Şimdi, işsizlik maaşı alma şartlarına ve nasıl başvuru yapılacağına birlikte bakalım.
İşsizlik Maaşı Nedir?
İşsizlik maaşı, sigortalı çalışanların işsiz kaldıkları dönem için belirli bir süre ve miktarda ödenek aldıkları uygulamadır. Resmi adı işsizlik ödeneği olan bu uygulama, İŞKUR ve SGK tarafından organize edilir. Sigortalı çalıştığınız süre boyunca maaşınızdan işsizlik sigortası primi de alınır. İşsiz kalmanız durumunda ise bu primlerin oluşturduğu fon havuzundan size işsizlik maaşı ödenir. Yani maaş devlet tarafından ödenirken kaynak olarak daha önce sizden tahsil edilen primler kullanılır.
İşsizlik Maaşı Nasıl Alınır?
İşsizlik maaşı, işten çıkarılmanızın ardından yapacağınız başvuru sonrası size ödenir. Fakat bu süreç belirli şartlara bağlanmıştır ve her işsiz kalma durumu için ödenek verilmez. Başvurunuz da işsizlik maaşı koşulları dikkate alınarak değerlendirilir. Başvurunuzun onaylanması için karşılamanız gereken şartlara göz atalım.
İşsizlik Maaşı Alma Şartları Nelerdir?
Mevzuatlarla belirlenmiş olan işsizlik maaşı şartları şu şekildedir:
- Kendi isteğiniz veya kusurunuz olmaksızın işsiz kalmanız,
- İşten çıkarılmadan önceki son 120 gün boyunca hizmet akdine tabi olmanız,
- İşten çıkarılmadan önceki son 3 yılda en az 600 gün sigortanızın olması
- İşten çıkarıldıktan sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a online veya şubeye giderek başvuru yapmanız halinde başvurunuzu yapıp işsizlik maaşı almaya başlayabilirsiniz.
Peki, işsizlik ödeneğine nasıl başvuru yapılır?
İşsizlik Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
İşsizlik maaşı başvurusunu internet üzerinden veya İŞKUR şubesine giderek yapabilirsiniz. İnternetten işsizlik maaşı başvurusu için kullanabileceğiniz e-devlet ve İŞKUR E-Şube olmak üzere iki farklı kanal var. Başvurunuzu e-devlet üzerindeki “İşsizlik Ödeneği/İş Kaybı Tazminatı Başvurusu” sayfasından veya İŞKUR E-Şube’deki “İşsizlik Ödeneği” ekranından iletebilirsiniz. İŞKUR E-Şube’den başvuru için kullanıcı hesabına giriş yapmanız, hesabınız yoksa da yeni kullanıcı hesabı oluşturmanız gerektiğini unutmayın.
İşsizlik Maaşı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
İşsizlik ödeneği başvurusu için ihtiyacınız olan tek belge Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartınızdır. Size en yakın İŞKUR müdürlüğüne giderek kimliğinizle başvuru yapabilirsiniz. Online başvurularda ise kimliğiniz önceden doğrulanmış olduğu için ek bir belge yüklemenize gerek yoktur.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
İşsizlik maaşı, işten çıkarılmadan önceki son 4 aylık brüt maaş ortalamasının %40’ı olarak hesaplanır. Hesaplanan tutardan ise %0,759 oranında damga vergisi kesintisi yapılarak net işsizlik maaşı bulunur.
İşten çıkarılmadan önceki 4 ay boyunca brüt maaşınızın 40.000 TL olduğunu varsayalım. Buna göre işsizlik maaşı hesaplaması şöyle olur:
-
Brüt işsizlik ödeneği: 40.000 x 0,40 = 16.000 TL
-
Damga vergisi kesintisi: 16.000 x 0,00759 = 121,44 TL
- Net işsizlik ödeneği: 16.000 - 121,44 = 15.878,56 TL
Brüt maaşınız 40.000 TL iken işten çıkarılmanız durumunda aylık 15.878,56 TL işsizlik maaşı alırsınız. Eğer son 4 aylık brüt maaşınız 60.000 TL olsaydı hesaplanan işsizlik ödeneği 23.817,84 TL olurdu, fakat size 20.646,49 TL ödenirdi. Çünkü işsizlik maaşında üst sınır, asgari ücretin %80’i olarak belirlenmiş durumdadır ve bu tutar, 2025 yılı için 20.646,49 TL’dir.
2025 İşsizlik Maaşı Ne Kadar?
İşsizlik maaşı 2025 yılı için minimum 10.323,25 TL, maksimum 20.646,49 TL’dir. Aslında bu ödenek için net bir tutar yoktur ve yukarıdaki örnekte olduğu gibi aldığınız maaşa göre hesaplama yapılır. Sigortalı bir çalışana ödenebilecek en düşük maaş asgari ücrettir ve asgari ücretle çalışırken işten çıkarılırsanız 10.323,25 TL işsizlik maaşı alırsınız. Asgari ücretten farklı bir maaş alıyorsanız 20.646,49 TL’yi geçmeyecek şekilde maaşınızın %40’ı kadarını alırsınız.
En Düşük İşsizlik Maaşı Ne Kadar?
En düşük işsizlik maaşı, sigortalı bir çalışana verilebilecek en düşük maaş olan asgari ücrete göre hesaplanır. Asgari ücret işsizlik maaşı ise 10.323,25 TL’dir.
İşsizlik Maaşı Ödeme Süresi
İşsizlik maaşı alma süreniz, son 3 yıl içinde ne kadar sigortalı çalıştığınıza bağlı olarak değişir. Prim gün sayınız, işsizlik sigortası primi ödediğiniz gün sayısını da gösterir. İşsizlik ödeneği süresi de prim gün sayınıza göre 6 ay, 8 ay veya 10 ay olabilir.
İşsizlik Maaşında Prim Gün Sayısına Göre Ödeme Süreleri
Son 3 Yıldaki Sigortalılık Süresi | İşsizlik Maaşı Ödenecek Süre |
---|
1080 gün | 10 ay (300 gün) |
900 gün | 8 ay (240 gün) |
600 gün | 6 ay (180 gün) |
İşsizlik Maaşı Ne Zaman, Nereden Alınır?
İşsizlik maaşı, her ayın 5’inde ödenir. Hafta sonu ve resmi tatil gibi durumlarda bu tarih değişir. Ödenek, başvuru sırasında verdiğiniz IBAN üzerinden doğrudan hesabınıza yatar. Eğer IBAN bilgisi vermediyseniz ve hesabınıza yatmadıysa işsizlik ödeneğini PTT şubelerinden alabilirsiniz.
İşsizlik Maaşı Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşsizlik maaşı alırken dikkat etmeniz en önemli noktalardan biri, İŞKUR tarafından size teklif edilen işlerle ilgilenmektir. İŞKUR, son çalıştığınız işe bağlı olarak size uygun olduğunu düşündüğü iş fırsatları hakkında sizi bilgilendirir. Bu iş tekliflerini haklı bir sebebiniz bulunmadan reddederseniz işsizlik maaşınız kesilir. Aynı durum, İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimlerini reddetmeniz halinde de geçerlidir.
Dikkat etmeniz gereken bir başka konu da işsizlik ödeneği alırken değişen bazı durumları İŞKUR’a bildirme zorunluluğunuzdur. Gerçekleşmesi halinde 15 gün içinde İŞKUR’a veya Alo 170’e bildirmeniz gereken durumlar şunlardır:
- İkamet adresinizin değişmesi
- Silahaltına alınmanız
- Yurt dışına çıkmanız
- Bir işte çalışmaya başlamanız
- Yaşlılık aylığı almaya başlamanız
- Sağlık kuruluşu tarafından istirahatli sayılmanız
- Çıkarıldığınız işe mahkeme kararı ile iade edilmeniz
Haksız bir sebeple işten çıkarıldığınızda elde ettiğiniz işsizlik ödeneği ile ekonomik düzeninizi bir süre daha koruyabilirsiniz. Bu durumda elde edeceğiniz bir diğer hakkınız da kıdem tazminatıdır. Tazminat hakkınızla ilgili bilgiler için “Kıdem Tazminatı Hakkında Bilinmesi Gereken 6 Detay” yazımızı okuyabilirsiniz.