Deprem kuşağında yer alan Türkiye’de riskli yapıların güvenli hale getirilmesi için başlatılan kentsel dönüşüm projeleri büyük önem taşıyor. Bu projeler sayesinde şehirler, depreme karşı daha dayanıklı ve güvenli hale getiriliyor. Ancak böyle bir dönüşüm süreci hem ev sahipleri hem de kiracılar için yeni bir eve taşınma zorunluluğu doğuruyor. Bu da özellikle ekonomik açıdan önemli bir yük oluşturabiliyor. Bu noktada ise kentsel dönüşüm kapsamında sağlanan taşınma yardımı devreye girerek maddi yükü hafifletmeye destek oluyor. Peki, kentsel dönüşümde taşınma yardımı tam olarak nedir, kimler bu yardımdan yararlanabilir ve başvuru süreci nasıl işler?
Gelin, tüm bu soruların cevaplarını öğrenmek için taşınma yardımının detaylarını birlikte inceleyelim.
Taşınma Yardımı Nedir?
Kentsel dönüşüm kapsamında sunulan taşınma yardımı, riskli yapı olarak belirlenen binalarda yaşayan maliklere ya da kiracılara Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen maddi bir destektir. Bu destek, kentsel dönüşüm sürecinde vatandaşların güvenli konutlara taşınırken ek masraf yükü yaşamalarını önlemek ve mevcut konutlarından sorunsuz şekilde ayrılmalarını sağlamak amacıyla sunulur. Amaç ise kentsel dönüşüm sürecinin hem hızlı hem de hak sahipleri için olabildiğince sorunsuz ilerlemesini mümkün kılmaktır.
Taşınma Yardımından Kimler Yararlanabilir?
Taşınma yardımı, riskli yapı statüsüne giren binalarda oturan ve kentsel dönüşüm kapsamında konutunu veya iş yerini boşaltmak zorunda kalan kişilere verilir. Bu destekten hem kiracılar hem de mülk sahipleri yararlanabilir.
Üstelik sadece konutlarda oturanlar değil, binada iş yeri bulunan iş yeri sahipleri ya da kiracıları da taşınma desteği için başvuruda bulunabilir. Taşınma yardımı sayesinde yıkım kararı alınan yapıdaki malikler, kiracılar ve iş yeri kullanıcılarının yeni bir yere taşınırken maddi olarak mağduriyet yaşamaları engellenir.
Taşınma Yardımına Nasıl Başvuru Yapılır?
Taşınma yardımı alabilmek için öncelikle oturduğunuz binanın riskli yapı statüsünde olması ve resmi olarak tahliye kararının çıkmış olması gerekir. Bu süreç tamamlandıktan sonra binada yaşayan malik veya kiracı olan herkes Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ilgili il müdürlüklerine başvuru yapabilir.
Bakanlık tarafından belirlenen taşınma yardımı şartlarına göre başvuru süreci ise şu adımlardan oluşur:
1. Riskli Yapı Tespiti Raporu Alın
Taşınma yardımı başvurusunda ilk aşama, binanın yetkili lisanslı kuruluşlar tarafından riskli olarak tespit edilmesidir. Bu tespitin ardından hazırlanan raporun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından onaylanması gerekir. Onaylı bir risk raporu olmadan taşınma yardımı başvurusu yapılamaz.
2. Belgelerinizi Hazırlayın
Rapor hazır ve onaylıysa sıra gerekli belgeleri tamamlamaya gelir. Kimlik fotokopisi, tapu belgesi ya da kira sözleşmesi, ikametgah belgesi ve banka hesap bilgileri başvuru dosyanızda mutlaka yer almalıdır. Eksik belge, sürecin aksamasına ya da reddedilmesine yol açabilir.
3. Ziraat Bankası Hesabı Açın
Taşınma yardımı ödemeleri sadece Ziraat Bankası hesaplarına yapılır. Bu nedenle henüz hesabınız yoksa bir Ziraat Bankası hesabı açmanız gerekir. Başvuruda banka IBAN bilginizi gösteren belgeyi de eklemeniz istenir.
4. Başvurunuzu Teslim Edin
Tüm belgeleri eksiksiz şekilde hazırladıktan sonra başvurunuzu yaşadığınız ilin ya da ilçenin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne şahsen teslim etmelisiniz.
5. Süreyi Kaçırmayın
Riskli yapı raporunun onaylanması ve tahliye kararının çıkmasının ardından başvurunuzu belirlenen süre içinde tamamlamanız şarttır. Bu süre ise tahliye kararından itibaren 1 yıldır. Süreyi aşmanız durumunda taşınma yardımı hakkınızı kaybedebilirsiniz.
6. Başvurunuzu Düzenli Takip Edin
Başvuruyu yaptıktan sonra süreçle ilgili bilgilendirmeleri düzenli olarak kontrol edin. Eksik evrak ya da ek belge talebi olabileceğinden cep telefonunuza ya da e‑posta adresinize gönderilen bildirimleri takip etmeniz önemlidir. Taşınma yardımı başvurunuz onaylandığında ödeme Ziraat Bankası IBAN’ınıza yatırılır.
Taşınma Yardımı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
Yukarıdaki adımlarda da belirttiğimiz gibi taşınma yardımı başvurusu için gerekli belgelerin sunulması gerekir. Başvurunuzda sunmanız gereken temel belgeleri ise şu şekilde sıralamak mümkün:
- Kimlik Belgesi: Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı ya da nüfus cüzdanınızın fotokopisi
- Tapu veya Kira Kontratı: Eğer mülk sahibiyseniz tapu belgesi, kiracıysanız geçerli kira sözleşmesi
- Riskli Yapı Tespit Raporu: Yetkili lisanslı bir kuruluş tarafından hazırlanmış ve Bakanlık tarafından onaylanmış rapor
- Adres Kayıt Belgesi: Binada gerçekten ikamet ettiğinizi gösteren belge
- Fatura: Adınıza düzenlenmiş elektrik, su ya da doğal gaz faturalarından birinin aslı
- Vergi Levhası: İş yerleri için vergi levhası
- Ziraat Bankası IBAN Bilgisi: Taşınma yardımınızın yatırılacağı Ziraat Bankası hesap bilgisi
- Dilekçe: Taşınma yardımı talebinizi içeren imzalanmış resmi başvuru dilekçesi
Eğer oturduğunuz bina kentsel dönüşüm kapsamına girdiyse bu belgeleri eksiksiz şekilde toplayarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının il müdürlüklerine şahsen teslim edebilirsiniz.
Ayrıca şunu belirtelim ki taşınma yardımı miktarı her yıl güncellenir ve yaşadığınız şehre ya da kiracı-mülk sahibi olma durumunuza bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu nedenle başvurmadan önce güncel ödeme tutarını ve şartları, bağlı olduğunuz Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yerel müdürlüklerinden öğrenmenizde fayda var.
Unutmayın ki kiracı olarak kentsel dönüşüm nedeni dışında farklı nedenlerden dolayı da ev sahibi, evi boşaltmanızı isteyebilir. Ancak bu nedenlerin kanunda belirtilen şekilde ev sahibinin tek taraflı sözleşme feshi hakkı sağlayacak nedenler kapsamında yer alması şart. “Peki, bu nedenler nelerdir?” diyorsanız tüm bu nedenleri ve kiralama sürecinde ev sahibi ve kiracının haklarının temelini oluşturan kira sözleşmesinde dikkat edilmesi gerekenleri öğrenmek için Kira Sözleşmesi Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli? yazımızı okuyabilirsiniz.