Son yıllardaki en önemli teknolojik gelişmelerden biri 5G teknolojisinin aktif olarak kullanılmaya başlanmasıdır. Günümüzde internet hem sosyal hayatın hem de iş hayatının merkezinde yer aldığı için 5G büyük önem taşır. Ayrıca 5G sadece interneti geliştirmekle kalmaz, daha efektif bir teknoloji sunduğu için de birçok farklı alanda etkilidir.
Her geçen gün biraz daha yaygınlaşan bu teknolojiyi verimli bir şekilde kullanabilmeniz adına 5G hakkında bilmeniz gerekenleri ve merak edilenleri sizin için sıraladık.
1. 5G Nedir?
5G, beşinci nesil mobil iletişim teknolojisine verilen isimdir. Mobil internet ağlarının en gelişmiş güncel versiyonu olan 5G, her açıdan önceki neslin ötesine geçebilmiş bir teknolojidir. Mobil ağların ortaya çıkışının ardından yapılan geliştirmelerle 2G, 3G, 4G ve 4.5G gibi teknolojileri sırasıyla kullandık. Günümüzde ise daha hızlı ve daha verimli çalışan 5G’ye geçiş yapılmış durumda.
2. 5G Ne İşe Yarar?
5G, öncelikle hızlı ve güvenilir mobil internet sağlamaya yarar. Mobil internet kullanımının yanında ağların daha etkili haline gelmesini sağlayan 5G teknolojisi sadece internet iletişiminden ibaret değil. Bu teknoloji; cihaz bağlantısı, nesnelerin interneti (IoT), yapay zeka (AI), artırılmış gerçeklik (AR) ve otonom araç alanlarında geliştirilen altyapıların daha güçlü hale getirilmesine de yarıyor.
5G ile artırılmış ve sanal gerçeklik uygulamaları daha stabil çalışırken gerçek zamanlı video akışlarındaki sorunlar minimuma iniyor. Bulut tabanlı oyunlara erişimdeki bağlantı sorunlarını da ortadan kaldıran teknoloji, endüstriyel otomasyon ve uzaktan cerrahi gibi alanlarda da işleri kolaylaştırabiliyor.
3. Türkiye’de 5G Kullanılıyor mu?
5G teknolojisi Türkiye’de de kullanılıyor. İlk olarak 2022’de pilot bölge olarak belirlenen İstanbul Havalimanı’ndan aktifleştirilen 5G ağı, çeşitli deneme ve test çalışmalarının ardından ülke genelinde yaygınlaşmaya başladı.
Hem Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) hem de mobil internet hizmeti sunan firmalar tarafından yapılan geliştirmeler ile 5G altyapısının zamanla tüm ülkeye yayılması bekleniyor. Günümüzde geniş bir kullanım alanına sahip olan 5G’nin henüz kullanılamadığı bölgeler de mevcut.
4. 5G ile 4G/4.5G Arasındaki Fark Nedir?
5G ile 4G ve 4.5G arasındaki en önemli fark elbette bağlantı hızıdır. İnternet teknolojileri geliştirilirken hız konusu ilk sıralarda yer alır. Buna ek olarak söz konusu hızın ne kadar stabil çalıştığı da önemlidir. 5G, önceki nesillere göre bu konuda da fark yaratan bir teknolojidir.
4G/4.5G’ye göre daha hızlı bağlantı sunan 5G teknolojisinde gecikme süresi de önemli ölçüde azalmış durumdadır. Bu özellikleri ile bağlantı kalitesini en iyi seviyeye çıkaran 5G, önceki nesle göre aynı anda çok daha fazla cihazı destekleyebilmesi ile de dikkat çekiyor. Bu özellik; nesnelerin interneti (IoT) uygulamaları, akıllı ev sistemleri ve akıllı şehir gibi mega projeler için fayda sağlıyor.
5. 5G ile 2.4G Wi-Fi Arasındaki Fark Nedir?
Ev/iş internetlerinde sıkça karşılaşılan 5 ve 2.4 uzantılı Wi-Fi arasındaki fark da sıkça merak ediliyor. Bu noktada ev modemlerindeki internetin 5G değil, 5 GHz olduğunu söylememiz gerekiyor. Aynı şekilde bu noktada karşılaştırmayı da 2.4 GHz üzerinden yapmalıyız.
5G ve 5 GHz temelde aynı kaynaktan gelen internet olsa da bağlantı sürecinde farklı dalgalar ve frekanslar kullanırlar. Dolayısıyla ev internetinde 5 GHz için modemlerde çalışan 5G de denebilir. 5 GHz ve 2.4 GHz arasındaki fark ise kapsama alanı ve hız noktasında ortaya çıkar.
2.4 GHz, daha geniş bir kapsama alanına, fakat düşük veri aktarım hızına sahiptir. 5 GHz bandında ise durum tam tersidir. Yüksek hızlı bağlantı imkânı sunan 5 GHz bandının kapsama alanı nispeten daha dardır. Ayrıca 5 GHz mobil veri altyapısıyla çalıştığı için dış ortam performansı daha yüksektir.
6. 5G İnternet Hızını Etkiler mi?
5G, internet hızını doğrudan etkileyen bir teknolojidir. Öyle ki bu teknolojinin en önemli özelliklerinin başında yüksek hızlı internet bağlantısı gelir. Kıyaslamak gerekirse önceki nesilde 1 gigabit olan internet hızı, 5G’de 10 gigabittir. Yani 5G, interneti 10 kat daha hızlı hale getirir. Bu da kalabalık ortamlarda, yüksek boyutlu dosya indirmelerinde ve veri trafiğinin yoğun olduğu zamanlarda bile internet hızının yüksek kalmasına imkân tanır. Dolayısıyla 5G’nin internet hızını olumlu yönde etkilediğini söyleyebiliriz.
7. 5G Gecikme Süresi Nedir?
5G’nin sunduğu en önemli avantajlardan biri de düşük gecikme süresidir. “Latency” olarak da bilinen gecikme süresi, verinin bir cihazdan diğerine ulaşması arasında geçen süreyi ifade eder. 4G ve 4.5G teknolojilerinde gecikme süresi 30 ila 50 milisaniye arasındadır. 5G teknolojisinde gecikme süresi ise 1 milisaniyeye kadar düşer.
İnternet sağlayıcısından cihaz donanımına kadar birçok faktör gecikme süresini etkileyebilir. Fakat tüm şartlar uygun olduğunda 5G teknolojisi sadece 1 milisaniye gecikme ile çalışır. Bu da özellikle uzaktan cerrahi, otonom ameliyat ve online oyun gibi anlık tepki gerektiren süreçler için avantaj sunar.
8. 5G’ye Geçmek İçin SIM Kart Değişikliği Gerekir mi?
5G için hat değişikliği, sahip olduğunuz SIM kartın hangi teknolojiye sahip olduğu ile ilgilidir. SIM kartınızı yakın zamanda aldıysanız büyük ihtimalle 5G teknolojisini destekliyordur. Bu durumda 5G hizmetini aktifleştirip hattınızı 5G uyumlu bir cihaza taktığınız takdirde altyapının bulunduğu her yerden bu teknolojiyi kullanabilirsiniz.
SIM kartınızı uzun zaman önce aldıysanız 5G desteği pek mümkün değildir. Öyle ki 4G’yi destekleyen hatların bile büyük çoğunluğu 5G’yi desteklemez. Bu durumda operatörünüzle görüşerek 5G uyumlu SIM kart talep edebilirsiniz.
9. 5G Şarjı Etkiler mi?
5G teknolojisinin şarj üzerindeki etkisi birçok farklı dinamiğe bağlı olarak değişir. Eski nesil cihazlar yeterli güçte donanıma sahip olmadıkları için 5G’ye bağlanırken daha fazla pil tüketebilirler. Yeni nesil cihazlarda ise şarj konusunda bir avantaj söz konusudur. 5G teknolojisi daha fazla veriyi daha kısa sürede aktarabildiği için toplamda önceki nesilden daha az şarj harcamış olur.
5G’nin pil performansına etkisinin cihaz teknolojilerine ve internet sağlayıcınızın sunduğu altyapı kalitesine bağlı olarak değişebileceğini de unutmamalısınız. Ayrıca 5G altyapısının bulunduğu bölgelerden uzaklaştıkça da cihazınız bağlantı için daha fazla pil harcayabilir.
10. 4G Destekli Telefonlarda 5G Çalışır mı?
4G ve 4.5G destekli telefonlarda 5G çalışmaz. Fakat sahip olduğunuz telefon yeniyse 4G ile 4.5G’nin yanında 5G’yi de destekliyor olabilir. Bunu öğrenmek için telefonunuzun kullanma kılavuzuna ve teknik özellikler sayfasına bakabilir, üretici ile iletişime geçerek de konu hakkında bilgi alabilirsiniz.
4G destekli telefonların 5G’yi desteklememe sebebine gelince de bunun donanım ve yazılım gibi detaylardan kaynaklandığını söyleyebiliriz. 5G teknolojisine uyumlu anten ve donanım parçaları ile bu parçaların çalışmasını sağlayan bir yazılım gereklidir. Bu gereklilikleri ancak 5G destekli telefonlarda bulabilirsiniz.
Telefonunuzu 5G uyumlu bir cihazla değiştirirseniz veya 5G uyumlu yeni bir SIM kart alarak telefonunuza takarsanız birçok dijital hizmet kanalında SIM kart blokesi ile karşılaşabilirsiniz. Özellikle bankacılık kanallarında güvenlik amacıyla uygulanan SIM kart blokesi, hizmet almanızı ve işlem yapmanızı engeller. Konu hakkında detaylı bilgi almak ve blokeyi kaldırma yollarını öğrenmek için “SIM Kart Bloke Kaldırma Nasıl Yapılır?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.