Ülkemizdeki en popüler yatırım araçlarından biri dövizdir. Çünkü dalgalı kur sisteminin bulunduğu ülkemizde dövizlerin yani yabancı para birimlerinin değeri sıkça değişir. Bu değer değişimlerinden doğan farklar ise yatırımcılar için bir kazanç yaratır. Tabii kazanç kadar risk de doğurabildiği için döviz alırken ve döviz yatırımı yaparken bazı detaylara çok dikkat etmeniz gerekir. İşte, döviz alırken dikkat etmeniz gereken 10 detay:
1. Yatırım Amacınızı Belirleyin
Öncelikle işe, yatırım amacınızı belirleyerek başlayın. Dövizi kısa vadeli ihtiyaçlarınız için de alıyor olabilirsiniz ve bu durumda yatırımcı gibi düşünmenize gerek yoktur. Tasarruflarınızı kısa vadede koruma altına almayı amaçlıyorsanız çok fazla dalgalanmayan bir döviz cinsini değerlendirebilirsiniz. Uzun vadeli yatırımlarda ise artış gösterebilecek veya değerini koruyabilecek dövizleri seçebilirsiniz. Enflasyon gibi zamansal faktörlerden olumsuz etkilenmemeyi amaçlıyorsanız da döviz sizin için uygun bir tercih olabilir.
2. Döviz Kurlarını Takip Edin
Döviz alırken ani kararlar vermek yerine döviz kurlarını bir süre takip etmelisiniz. Almayı düşündüğünüz dövizlerin TL karşısındaki durumunu ve etkilendiği diğer durumları yakından takip etmenizde fayda var. Bu süreçte birden fazla kaynaktan faydalanmalısınız. Hem resmi kurumları hem de teknik analiz yapan finans uzmanlarını takip edebilirsiniz. Böylece döviz kurlarının dalgalanma prensiplerini anlayabilir, daha kontrollü bir şekilde döviz alabilirsiniz.
3. Alış ve Satış Kuru Farkına (Spread) Bakın
Spread, döviz alım satım maliyeti anlamına gelir. Her döviz için alış ve satış fiyatı farklıdır. Aldığınız bir dövizi tekrar satarken yüksek maliyetlerle karşılaşmamak için satın alacağınız dövizin spread değerine bakmanız gerekir. Hem paranızın değerini koruyabilmeniz hem de yatırım amacınızı karşılamanız adına spread değerinin en fazla %1 olması önerilir. Yani alış kuru ile satış kuru arasında %1’den az fark olan dövizlere yönelmelisiniz. Bu süreçte
döviz kuru hesaplama araçlarından faydalanabilirsiniz.
4. Döviz Alım Zamanlamasına Dikkat Edin
Piyasaların çok hareketli olduğu zamanlarda döviz almak riskli olabilir. Piyasalar genellikle sabah saatlerinde daha sakin olur. Bu saatlerde riski minimize ederek alım yapabilirsiniz. Piyasanın kapalı olduğu saatler ve hafta sonları da spread açısından sizi riske sokabilir. Bunlara ek olarak faiz kararı gibi önemli sonuçların çıkacağı merkez bankası toplantılarının olduğu süreçlerde, seçim dönemlerinde ve savaş hallerinde döviz almak da riskli olabilir.
5. Makroekonomik Göstergeleri Takip Edin
Makroekonomik göstergeler, döviz kurlarının nelerden nasıl etkilendiğini anlamanıza yardımcı olur. Dolayısıyla döviz almadan önce ve yatırım sürecinde bu göstergeleri takip etmelisiniz. Bu noktada takip etmeniz gereken birçok konu bulunurken döviz cinsine göre de farklı etkenler devreye girebilir. Takip edeceğiniz başlıca makroekonomik göstergeler şu şekildedir:
- Merkez bankası faiz kararları
- Bütçe ve cari açık verileri
- Enflasyon ve işsizlik oranları
- Savaş ve yaptırım gibi jeopolitik gelişmeler
6. Komisyon, Vergi ve Ek Maliyetleri Unutmayın
Eğer dövizi yatırım amacıyla alacaksanız tercih ettiğiniz para birimindeki değer artışının doğrudan kâr olmayacağını bilmelisiniz. Döviz alıp satarken komisyon ve vergi gibi ek maliyetleriniz de olur. Bu maliyetleri de göze alarak hesabınızı yapmalı ve yatırımdaki dövizlerinizi bu doğrultuda satmalısınız. Bununla birlikte zorunlu vergiler dışındaki masrafların daha az olduğu kanalları tercih ederek de maliyetinizi azaltabilirsiniz.
7. Alacağınız Döviz Cinsini (Para Birimini) Dikkatli Seçin
Alacağınız dövizin hangi yabancı para biriminde olacağını seçerken dikkatli davranmanızda fayda var. Çünkü her para biriminin kendine göre dinamikleri vardır. Bazı para birimleri ait oldukları ülkelerden veya global piyasalardan daha fazla etkilenir. Bazılarında ise TL’deki değer hareketleri çok etkili olabilir. Bu noktada döviz cinslerinin dalgalanma süreçlerini ve yatırım amaçlarınızı göz önünde bulundurarak karar verebilirsiniz.
Döviz alırken inceleyebileceğiniz başlıca para birimi grupları şu şekildedir:
1. Daha stabil ve yaygın olan USD, EUR, GBP gibi majör para birimleri
2. Yatırım portföyünde çeşitlilik sağlayan CAD, AUD, JPY gibi alt para birimleri
3. Yüksek kazanç potansiyeli ve yüksek risk taşıyan BRL, ZAR gibi gelişmekte olan ülkelere ait para birimleri
8. Duygusal Yatırım Kararlarından Kaçının
Döviz alım satımlarıyla ilgili çevresel faktörlere çok fazla itibar etmemelisiniz. Özellikle sosyal medya üzerindeki söylentilere göre hareket etmemeli, çevrenizdeki finansal uzmanlığı bulunmayan kişilerin önerileri doğrultusunda karar vermemelisiniz. Döviz alacağınız zaman kararlarınızı verilere dayalı bir şekilde vermeli, sadece alanında uzman finansçıların önerilerine dikkat etmelisiniz. Panik halinde duygusal kararlar vermeniz, dövizi alıp satma zamanlamasında hata yapmanıza yol açabilir.
9. Riskleri Portföy Dağılımı ile Yönetin
Yatırımda riskleri minimize etmenin en yaygın yöntemlerinden biri portföy çeşitliliği sağlamaktır. Tasarrufunuzu farklı dövizlere yatırarak portföy dağılımı yapabilir, çeşitlilik sağlayabilirsiniz. Tüm paranızı tek bir yabancı para birimine yatırdığınızda o para birimindeki düşüş tüm birikiminizi olumsuz etkiler. Fakat paranızı bölerek çeşitlendirdiğiniz portföyde sadece düşüş yaşayan para birimine yatırdığınız kadarı olumsuz etkilenir. Diğer para birimlerinde artış olma ihtimali de kaybınızı karşılar ve riskiniz en aza iner.
10. Güvenilir Alım Kanallarını Tercih Edin
Döviz alacağınız yeri doğru seçmeniz bu süreçte en çok dikkat etmeniz gereken konulardan biri. Güvenilir olmayan ve yetkisinin bulunduğundan emin olmadığınız yerlerden döviz almamalısınız. Özellikle fiziki alımda sahte para riski, yatırımınızın boşa gitmesine yol açabilir. Dijital kanallara yönelerek bu riski ortadan kaldırabilirsiniz.
Dijital kanallar arasında tercih yaparken de güvenilirlik ve yetki konusuna dikkat etmelisiniz. İnternet üzerinden veya mobil uygulama ile hizmet veren çeşitli platformlar arasından en güvenilir olanları bulmak için yeterli araştırmayı yaptığınızdan emin olmalısınız. Riski tamamen ortadan kaldırmak için ise ülkenin en güvenilir bankalarından biri olan Akbank’ı tercih edebilirsiniz.
Akbank, internet bankacılığı ve mobil bankacılık üzerinden güvenli bir şekilde döviz alıp satmanızı sağlar. Akbank Mobil sayesinde dilediğiniz zaman dilediğiniz yerde döviz alıp satabilir,
döviz kuru hareketlerini anlık olarak takip ederek olası kayıpları kolayca önleyebilirsiniz.