Yatırım yapmak istediğinizde karşınıza birçok farklı seçenek çıkar. Bunlardan hangisinin daha az riskli olduğunu seçmek ise her zaman mümkün değildir. Özellikle yatırım alanında uzmanlık seviyesinde değilseniz ve portföy yönetimine ihtiyacınız varsa yatırım aracı seçerken daha dikkatli davranmalısınız. Bu noktada tasarruflarınızı yatırım fonlarında değerlendirebilirsiniz. Çünkü yatırım fonları hem portföy yöneticileri tarafından yönetilir hem de riski azaltan çeşitliliğe sahiptir. Gelin, yatırım fonlarının avantajlarına ve risklerine birlikte bakalım.
Yatırım Fonu Nedir?
Yatırım fonu, çok sayıda yatırımcının ortaklığıyla oluşturulan birikimin çeşitli menkul kıymetler arasında dağıtılarak yatırım yapılmasına dayanan kolektif bir yatırım aracıdır. Yatırım fonları profesyonel portföy yöneticileri tarafından yönetilir ve sermayenin yatırılacağı menkul kıymetler de yönetici tarafından seçilir. Bu süreçte hisse senedi, tahvil ve bono gibi popüler menkul kıymetlerin yanında piyasalarda yer alan farklı enstrümanlar da değerlendirilir. Fonların düzenlenmesi ve denetlenmesi ise Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) sorumluluğundadır.
Yatırım Fonu Mantığı Nedir?
Yatırım fonundaki temel mantık, sınırlı kaynak ve bilgiye sahip olan bireysel yatırımcıların daha büyük yatırımlar yapabilmesine imkân tanımaktır. Yatırımcılar, bireysel olarak tek tek yatırım yapmak yerine yatırım fonları sayesinde ortak bir havuza girme fırsatı yakalar. Havuzda biriken paraları kontrol eden portföy yöneticisi, birikimi farklı yatırım araçları arasında dağıtır. Böylece bireysel yatırımcı, birikimi az olsa bile aynı anda çok daha fazla alternatife yatırım yapmış olur.
Yatırım fonlarında yatırımcılar doğrudan hisse senedi veya tahvil seçmek gibi riskli işlere girmek durumunda kalmaz. Bu fonlara katılmak, onlara dolaylı yatırım yapma hakkı verir. Portföy çeşitliliği ise riski minimize eder. Portföy yöneticisinin başlıca görevi de portföyü çeşitlendirerek riski azaltmaktır. Bu doğrultuda havuzdaki birikimi yatırım araçlarına dağıtırken fondaki yatırımcıların beklentilerini de dikkate alır. Yatırım fonu sistemi sayesinde bireysel yatırım süreçleri daha profesyonel ve ulaşılabilir hale gelir.
Yatırım Fonu Türleri Nelerdir?
Yatırım fonları birden fazla yatırım aracını içerecek şekilde düzenlenir. Ayrıca her fon farklı amaçlara veya temalara göre hazırlanır. Örneğin hisse senedi ağırlıklı yatırım yapmak isteyenler için çoğunluğu hisse senedinden oluşan fonlar bulunur. Riskler ve kazanç potansiyelleri de fonların içeriğine bağlı olarak değişir.
Başlıca yatırım fonu türlerini şöyle sıralayabiliriz:
- Hisse Senedi Fonları: Portföyün en az %80’i hisse senetlerinden oluşan yatırım fonlarıdır.
- Tahvil ve Bono Fonları: Düşük riskli ve sabit getirili menkul kıymetlerden oluşan fonlardır.
- Karma Fonlar: Hisse senedi, tahvil ve benzeri menkul kıymetlere birlikte yatırım yapan fonlardır.
- Para Piyasası Fonları: Vadesi kısa olan ve hızlıca nakde çevrilebilen yatırım araçlarından oluşan fonlardır.
- Katılım Fonları: Faizsiz finans ve helal yatırım ilkelerine göre yatırım yapılabilen menkul kıymetleri içeren fonlardır.
- Borsa Yatırım Fonları (ETF): Belirli bir endeksi izleyerek yatırım yapılan ve anlık işleme müsait fonlardır.
- Serbest Fonlar: Yüksek risk alabilen nitelikli yatırımcılara yönelik esnek stratejilere sahip fonlardır.
Yatırım Fonu Avantajları Nelerdir?
Birikimlerinizi yatırım fonunda değerlendirmek pek çok yatırım aracına göre daha fazla avantaja sahip olmanızı sağlar. Profesyonel yönetim ve risk dağılımı başta olmak üzere kazancınızı olumlu etkileyebilecek birçok avantajlı faktör vardır. Yatırım fonunun avantajlarına şöyle örnekler verebiliriz:
- Yatırımınız profesyonel portföy yöneticileri tarafından yönetilir.
- Risk dağılımı (diversifikasyon) yöntemiyle birden fazla varlığa aynı anda yatırım yapıldığı için risk azalır.
- Düşük başlangıç tutarları sayesinde küçük birikimlerinizi dahi yatırıma dönüştürebilirsiniz.
- Yatırımınızın likidite yani hızlıca para çevrilebilme gücü olur, fonlarınızı satabilirsiniz.
- Yeterli zamanınız ve bilginiz olmadığında da yatırım yapma fırsatınız olur.
- Yatırımınız uzmanlar tarafından yönetildiği için piyasayı anlık takip etmenize gerek kalmaz.
- SPK tarafından denetlendiği için yasal mevzuatlara uygundur ve hukuki haklarınız korunur.
Yatırım Fonu Vergi Oranları
Yatırım fonunda vergi oranları %0, %10 ve %15 şeklindedir. Bu oranlar, yatırım fonunun türüne ve içeriğindeki menkul kıymetlere bağlı olarak değişir. Ülkemizde yatırım gelirleri stopaj yani vergi kesintisi yöntemiyle vergilendirilir. Bu doğrultuda kazancınız henüz sizin hesabınıza geçmeden önce vergilendirilir. Hesaplanan vergi de kazancınızdan düşülür. Yani yatırım fonundan elde ettiğiniz gelirin tamamını değil, vergisi kesilmiş kısmını alırsınız. Bu maliyetten korunmak için vergi muafiyeti bulunan yani vergi oranı %0 olan fonlara yönelebilirsiniz.
Yatırım Fonu Riskleri Nelerdir?
Yatırım, riskleriyle var olan bir süreçtir ve her yatırım aracında olduğu gibi fonlarda da bazı riskler mevcuttur. Yatırım fonlarındaki başlıca risk elbette piyasa kaynaklıdır. Yatırım yaptığınız fondaki menkul kıymetlerin değer kaybetme riski her zaman vardır. Bazı fonlarda ise likidite riski vardır ve bu durumda yatırım fonlarınızı hemen satamayabilirsiniz.
Genel risklerin dışında portföy yönetimi noktasının da altını çizebiliriz. Yatırımınız bir uzman tarafından yönetiliyor olsa da yapılan tercihler, kazancınızı azaltabilir veya kayıp riski doğurabilir. Yönetim riskleri ile karşı karşıya kalmak istemiyorsanız gerçekten profesyonel ve uzman portföy yöneticilerinin bulunduğu kanallardan yatırım fonu almanızda fayda vardır.
Yatırım Fonu Nereden Alınır?
Yatırım fonu alabileceğiniz birçok farklı kanal bulunur. Başta bankalar olmak üzere aracı kurumlar ve dijital yatırım platformları üzerinden yatırım fonu alabilirsiniz. Fakat fonu nereden alacağınızı ve birikiminizi kime teslim edeceğinizi dikkatli seçmelisiniz. Akbank ile güvenlik riski yaşamadan yatırım yapabilir, Akbank İnternet ve Akbank Mobil sayesinde fonlarınızı her zaman her yerden takip edebilirsiniz.
Hemen Akbank’tan yatırım fonu alın, alanında uzman yöneticilerden oluşan Ak Portföy ile birikimlerinizi gönül rahatlığıyla kazanca çevirin.