Kredi kartı harcamalarınıza göz atarken “provizyon bekleyen ödeme” veya “bekleyen provizyon” gibi ibarelerle karşılaşmış olabilirsiniz. Bu ibareler de kafanızı karıştırabilir ve bazı soru işaretleri oluşturabilir. Öncelikle provizyonun bir güvenlik prosedürü olduğunu ve geçici süre ile uygulandığını bilmeli, şüpheye düşmemelisiniz. Sadece harcamayı siz yapmadıysanız bu durumdan şüphe etmelisiniz.
Bu doğrultuda konu ile ilgili aklınızdaki soru işaretlerini gidermek için “Provizyon nedir, bekleyen provizyon ne demektir?” ve benzeri sorulara cevap verelim.
Kredi Kartında Provizyon Nedir?
Provizyon, kredi kartınız ile yaptığınız harcamanın bankanız tarafından geçici olarak bloke edilmesi işlemine verilen isimdir. Temelde bir güvenlik prosedürü olan provizyon, aynı zamanda hem sizi hem de alışveriş yaptığınız iş yerini korur. Ödeme yaptığınız tutarı güvence altına alan banka; provizyon sürecinde ödeme, kart, iş yeri gibi konularda çeşitli kontrolleri gerçekleştirerek alışverişin sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlar.
Bunlara ek olarak provziyon, internet alışverişlerinde (sanal POS) ve mağazalarda (fiziki POS cihazı) yaptığınız ödemelerin tümü için uygulanır. Bazı işlemlerde provizyon uygulaması farklı çalışır. Bunun için de provizyon türlerini incelememizde fayda vardır.
Provizyon Türleri Nelerdir?
Provizyon, yaptığınız harcamanın türüne bağlı olarak farklı şekillerde uygulanır. Siz kart hareketlerinde sadece provizyon veya bekleyen provizyon şeklinde görürsünüz. Fakat arka planda farklı prosedürler izlenir. Başlıca türleri ise ön provizyon, güvenlik provizyonu ve chargeback provizyonu şeklinde sıralayabiliriz.
Ön Provizyon
Ön provizyon, temel provizyon uygulamasıdır ve hemen her ödemede karşınıza çıkabilir. Özellikle e-ticaret alışverişlerinde yaygın olan bu provizyon yöntemi, satın aldığınız ürün veya hizmete anında sahip olamamanızla da ilgili bir uygulamadır. İnternetten aldığınız ürünün hazırlığı, paketlenmesi, kargolanması ve size ulaşması belirli bir süreç içerir. Bankanız belirli bir zamana kadar bu sürecin içinde kalır ve yaptığınız ödemeyi karşı tarafa iletmek için bekler.
Ön provizyon işlemini, kart hareketlerinde bekleyen veya açık provizyon şeklinde de görebilirsiniz. Siz ürün veya hizmetten faydalanana kadar banka tarafından gerekli kontroller sağlanır ve provizyon süresi sonunda ilgili tutar satıcıya aktarılır. Bu süre içerisinde alışverişinizle ilgili bir sorun olursa işlem henüz provizyondayken iptal edebilirsiniz.
Güvenlik Provizyonu
Güvenlik provizyonu, temel provizyona göre daha farklı bir uygulama olup hizmet alımının zamana yayıldığı durumlarda devreye girer. En yaygın uygulama alanları araç kiralama, konaklama ve online market siparişleridir. Çünkü bu alanlarda ödenen ücret ile nihai tutar farklı olabilir. Güvenlik provizyonu uygulamasında ilk aşamada ödenen ücret provizyona alınır, fakat hizmet sürecinin sonunda karttan farklı bir tutar tahsil edilebilir.
Örneğin 1.000 TL’lik online market siparişi verdiğinizi varsayalım. İlk adımda 1.000 TL provizyon olarak görünür. Sipariş ettiğiniz ürünlerden birinin stoklarda kalmaması durumunda ödenecek tutar değişir. Aynı zamanda kilogram ile satılan ürünlerin beklenenden daha az veya fazla gramaja sahip olması da tutarı etkiler. Sipariş size teslim edildikten sonra bankanız, nihai tutara bakarak gereken tutarı markete aktarır.
Eğer nihai ödeme tutarı provizyondakinden fazlaysa da kartınızdan daha fazla tutar çekilir. Ödeme tutarının provizyondan düşük kaldığı durumda ise aradaki fark kartınıza iade edilir.
Chargeback (İptal/İade) Provizyonu
Chargeback provizyonu; harcama yaptığınızda değil, harcamaya itiraz ettiğinizde uygulanan provizyon işlemidir. Kartınızda bilginiz dışında bir harcama gördüğünüzde şüpheli işlem bildirimi yaparak itiraz ederseniz ilgili harcamanın tutarı kadar provizyon oluşturulur. Bu durum, yaptığınız bir ödemeyi iptal ettiğinizde veya satın aldığınız bir ürünü iade ettiğinizde de geçerlidir.
Chargeback provizyonunda bankanız, ödemenin şüpheli olup olmadığını inceler. İadelerde ise satıcının bankasındaki tutarın geri gelmesini bekler. İtiraz durumunda süreç tamamlandığında haklı bulunursanız chargeback provizyonundaki tutar kartınıza iade edilir. İptal ve iade işlemlerinde de karşı bankadan gelen onay ile birlikte provizyon sonlanır ve ödemeyi iade olarak alabilirsiniz.
Provizyon Süreci Nasıl İlerler?
Provizyon süreci, alışveriş yapıp ödeme gerçekleştirdiğiniz an başlar. Kredi kartınız ile sanal POS veya fiziki POS cihazı üzerinden ödeme yaptığınızda ilgili tutar doğrudan kartınızdan çekilmez. Alışverişten hemen sonra harcama tutarını provizyonda görebilirsiniz.
Harcama tutarı provizyonda beklerken banka tarafından ödeme ve güvenlik kontrolleri gerçekleştirilir. Ayrıca provizyondaki tutar, kartınızın kullanılabilir limitinden de düşer. Fakat ekstrenize borç olarak yansıması için provizyon sürecinin tamamlanması gerekir.
Gerekli kontroller ve doğrulamalar yapıldıktan sonra provizyon sonlandırılır, ilgili tutar satıcının bankasına aktarılarak sizin kartınıza borç olarak kaydedilir.
Provizyon Bekleyen Ödeme Nedir?
Provizyon bekleyen ödeme, yaptığınız bir ödemenin provizyon sürecinin devam ettiğini gösterir. Bu süreç genellikle bir veya birkaç gün sürer. Sürecin uzaması ise henüz doğrulama işleminin tamamlanmadığını gösterir. Ayrıca provizyon bekleyen ödemeler için süreç, iş günlerinde ve mesai saatlerinde tamamlanır. Hafta sonu ve tatillere denk gelen ödemelerde süre daha uzun olacağı için kart ekstrenizde uzun süre provizyon bekleyen ödeme görmeniz mümkündür.
Bekleyen Provizyon Karta Borç Olarak Yansır mı?
Bekleyen provizyon, kartınızda borç olarak görünmez. Yaptığınız bir harcamanın ekstrenize borç olarak yansıması için provizyon sürecinin başarıyla tamamlanması gerekir. Bu süreçten dolayı alışverişleriniz birkaç günlük gecikme ile kartınızda borç olarak görünür.
Provizyondaki Tutar Kart Limitinden Düşer mi?
Bir tutar provizyona alındığı takdirde kart limitinden düşer. Bunun sebebi, provizyon süreci tamamlandığında ilgili tutarı satıcıya aktarabilmeyi garanti altına almaktır. Provizyonda bekleyen bir ödemeniz varken başka harcamalar yaptığınızda kart limitinin dolmaması için bankanız ilgili tutarı limitten düşer. Eğer provizyon onaylanmazsa ilgili tutar tekrar kullanılabilir limit olarak kartınıza yansıtılır.
Provizyondaki İşlemi İptal Etmek Mümkün mü?
Provizyondaki işlemi iptal etmek mümkündür. Fakat bunun için geçerli bir sebep sunmanız gerekir. Provizyondaki harcama bilginiz dahilinde yapıldıysa kayıp, çalıntı ve dolandırıcılık gibi durumlar söz konusu olabilir. Bu durumda yapacağınız itiraz ile provizyondaki işlemi iptal edebilirsiniz.
Bekleyen Provizyon Ne Zaman Hesaba Düşer?
Bekleyen provizyonun hesaba düşüp karta borç olarak yansıması 1 ila 3 gün arasında sürebilir. Bu süre, iş gününü ifade eder ve hafta sonu ile tatil günleri dahil değildir. Şüpheli işlemler, sistemsel hatalar ve çeşitli sebeplerden dolayı sürenin bir haftaya kadar uzaması da söz konusu olabilir.
Provizyon Tutarı ile Karta Yansıyan Tutar Neden Farklıdır?
Provizyon tutarı ile karta yansıyan tutarın farklı olması, güvenlik provizyonu uygulanmış olmasıdır. Geniş bir zamana yayılan ve ilk ücret ile nihai tutarın farklı olabildiği işlemlerde güvenlik provizyonu uygulanır. Aldığınız hizmetin kapsamına ve miktarına göre kartınıza provizyondaki tutardan daha az veya daha fazla borç yansıması mümkündür.
Kredi kartınızla güven içinde alışveriş yaparken taksit ve chip-para gibi avantajlardan da yararlanmak için hemen
Axess’e başvurabilir, alışverişlerinizi daha kazançlı hale getirebilirsiniz.