Stopaj nedir? Nasıl hesaplanır?

 

Stopajı, gelir ya da kurum vergisine tabi bir kazanç kaynağından kesilen gider olarak tanımlayabiliriz. Gelir vergisi olarak da elde edilen ve bir tür ödeme olan stopajın, diğer vergilerden daha farklı bir yapıda olduğunu belirtmek isteriz. Hakkında pek çok araştırma yapılan, vergi sistem beyan esasına dayanmayan stopaj; bu özelliği ile diğer vergilerden ayrılır. Stopaj, beyan edilen matrah üzerinden değil, gelir kaynağından kesilir.

​Her bir stopaj kesintisi için ayrı bir ödeme yapılması gerekir. Stopaj vergisinin yapısı ve sistemi daha farklı olduğu için hakkında pek çok araştırma yapıldığını söylemek mümkün. Vergi tahsilatının hızlanması ya da devletin vergi gelirinin belirli bir seviyede tutulması gibi önemli amaçları olan stopaj, vergi kaçakçılığı gibi istenmeyen durumların da önüne geçer. Stopaj sayesinde hem işletmelerin hem bireylerin vergi ödeme konusunda zorlanmadığını söyleyebiliriz.

 

Stopaj nedir?

İşverenler tarafından gelir veya kurumlar vergisi yükümlülüğü altında bulunan kazançlardan, yasalara uygun olarak belirlenen oranlarda verginin gelir sahibine geçmeden kesilmesi stopaj olarak adlandırılır. Kesilen bu miktar işveren tarafından vergi dairesine tahsil edilmesi gerekir.

İşverenin çalışanına meslek hizmeti karşılığında yapacağı ödeme sırasında, tutar üzerinden belirli bir kesinti yapılır. Bu kesinti stopaj olarak adlandırılır ve vergi dairesine yatırılır. Çalışanın mesleki hizmet karşılığı kazandığı tutar için vergi beyan etmesine gerek kalmaz ve stopaj kesintisi vergi yükümlülüğünü yerine getirir. Çalışanların yerine işverenin ödemesi gereken miktar olarak değerlendirilen stopajın bir tür vergi olduğunu eklemek isteriz.

Stopaj kesintisi nedir?

İşveren, altında çalıştırdığı ve mesleki hizmet aldığı işçilerin ücretini ödemeden önce belirli bir kesinti ile karşılaşır. Bu kesintiye stopaj denir. Yılın belirli zamanlarında ödenen ve her yıl belirlenen oranlar ile hesaplanan stopajın, mutlaka ödenmesi gereken bir vergi çeşidi olduğunun altını çizmek isteriz. Ödenmediği takdirde borç işlenir. Bu durum daha yüksek meblağlar ile karşılaşmaya yol açabilir.

Stopaj vergi sisteminde kilit bir konumda yer alır. Vergi dairelerinin, her bir gelir sağlayandan ayrı ayrı vergi tahsil etmesine gerek olmadan, vergi gelirlerini etkin bir şekilde toplamasına olanak tanır. Gelirin kaynağından kesinti yapıldığı için vergi kaçakçılığı da önlenir. Özellikle yatırımcılar ve çalışanlar açısından vergi yükümlülüklerinin düzenli şekilde yerine getirilmesini sağlayarak yıl sonunda vergi borcu olmasını önler. Uluslararası şirketler için de stopaj kesintisinin önemli olduğunu eklemek isteriz. Ülkede elde edilen gelirlerini vergilendirip belgelendirebildiği çin uluslararası çifte vergilendirmenin önüne geçer.

2024 stopaj oranı nedir?

1 Mayıs 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan karar ile mevduat faizlerinde uygulanacak stopaj oranı %7.5’a yükseltildi. Bu oran 6. ay da dahil olmak üzere 6 aya kadar olan mevduat hesaplarında uygulanır. Dolayısıyla 2024 yılında stopaj hesaplamasını %7.5 üzerinden yapmanız gerekir. 6 ay ve 1 yıl arasındaki mevduat hesapları için %5, 1 yıl ve üzeri için %2.5 oran uygulanacağını bildirmek isteriz. Stopaj hesaplaması yaparken içinde bulunduğunuz yılın stopaj oranlarını dikkate aldığınızdan emin olmanız gerekir. Aksi takdirde doğru sonuca ulaşmanızın zor bir ihtimal olarak kalacağını belirtebiliriz.

Stopaj kimlere kesilir?

Stopajın kelime anlamına bakıldığında gelir ya da kurumlar vergisine tabi kazançlara uygulanan bir kesinti olduğu görülür. Bu durum gelir elde eden şahıs veya kişiler tarafından ödenmesi gereken bir ödenek veya vergi olduğunu gösterir. İşi yapan adına vergi dairelerine yatırılması gereken stopaj vergisi, gelir elde etmeden vergilendirme yapılarak hesaplanır. Hesaplama için değerlendirilen oranın her yıl güncellendiğini hatırlatmak isteriz. Bu açıdan değerlendirildiğinde kira ödemeleri, personel ödemeleri, kâr payları, mevduat faizleri, serbest meslek ödemeleri ve gider pusulalarının stopaj kesintisine uğrayabilecek ödemeler arasında yer aldığını söyleyebiliriz.

Stopaj nasıl hesaplanır?

Stopaj hesaplarken stopaj oranlarını göz önünde bulundurmak gerekir. Bu oranlar her yıl değişir. Aynı zamanda stopaj kesintisi yapılacak brüt ücret üzerinden hesaplama yapılması gerekir. Stopaj hesaplaması yapılırken kesinti yapılacak ücretin de belirlenmesinin önemli olduğunu eklemek isteriz. Dolayısıyla maaş ödemesi üzerinden yapılan stopaj kesintisi ile kira geliri üzerinden yapılan kesintinin birbirinden farklı olacağını söylemek mümkün. Stopaj hesaplama için oranlar her yıl çeşitli etkenlere bağlı olarak değişir ve beyan edilir. Stopaj vergisi hesabı esnasında içinde bulunduğunuz yılın oranlarını dikkate almanız gerektiğini hatırlatırız.

Ücret stopajı nasıl hesaplanır?

Çalışanlar adına işveren tarafından ödenen stopaj vergisine ücret stopajı adı verilir. Ücret stopajı oranı maaşın vergi dilimine göre %15 ile 40 arasında değişebilir. Ücret stopaj kesintisinin, çalışanın brüt ücretinden SGK ve istisnalar çıkarıldıktan sonra kalan tutar üzerinden hesaplandığını belirtmek isteriz.

Kira stopajı nasıl hesaplanır?

Kira stopajı için kesinti %20 olarak uygulanır. Brüt kira bedelinin %20’sini ya da oransal olarak 1/5’ini hesaplayarak bu sonuca ulaşabilirsiniz. Kira stopajı, isminden de anlaşılacağı üzere kira gelirinin belirli bir miktarı anlamına gelir. Bu miktar için ödenmesi gereken vergi kira stopajı ismi ile anılır.

Kira stopajı nedir?

Kira stopajı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi kapsamında kiraya verilen mal üzerinden kesilmesi gereken vergi miktarı olarak belirlenir. Tüzel ya da gerçek kişilere ait mülkler iş yeri amacıyla kiraya verildiği takdirde kira stopajı meydana gelir. Brüt kira bedeli üzerinden kesintiye tabi tutulan kira stopajı, vergi dairesine ödenmesi gereken bir ödeme türü olarak ele alınabilir. Kira geliri üzerinden kesilen bir vergi olan kira stopajının kira bedeline bağlı olarak hesaplanması gerektiğini belirtmek isteriz. Tıpkı diğer stopaj oranları için geçerli olduğu gibi kira stopajı oranlarının da 2024 yılında belirlendiğini hatırlatırız. Kiracı tarafından brüt kira bedelinden kesilen ve vergi dairesine yatırılan kira stopajının brüt kira bedeli x %20 şeklinde hesaplanması gerekir.

İndirimli stopaj nedir?

Mevduat ve katılım hesaplarından elde edilen gelirler için uygulanan kesinti oranına indirimli ya da avantajlı stopaj adı verilir. Klasik stopaj oranından daha düşük olduğu için avantajlı ya da indirimli olarak alınır.

Stopaj ne zaman ve nasıl ödenir?

Stopaj ödemeleri, yıllık olarak iki eşit taksit halinde ödenebilir. Bu taksitler, genellikle temmuz ve mayıs aylarında ödenir. Bir tür vergi olan stopajın mutlaka zamanında ödenmesi gerekir. Aksi takdirde borca faiz uygulanabilir. Kira stopaj ödemelerinin beyanının her yeni yılın mart ayında yapılması gerekir. Mayıs ve temmuz aylarında peyderpey olarak ödenen stopaj, 2024 yılında belirlenen oranlar ile hesaplanır. Bu oranların her yıl değiştiğini hatırlatmak isteriz. Dolayısıyla stopaj hesabı yaparken içinde bulunduğunuz yıl belirlenen oranları dikkate almanız gerekir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince belirlenen stopaj vergisinin düzenli olarak ödenmesi gerektiğini vurgulamak isteriz. Aksi takdirde vatandaşlar gecikme cezası ile karşılaşır. Kanunun 359. maddesi düzenli ödenmeyen vergiler ile ilgili. Bu maddeye göre, ödenmeyen vergi için ilgili tutarın üç katı kadar ceza uygulanabileceğini söylemek mümkün. Dolayısıyla stopaj hesaplamak ve önceden belirtilmiş tarihlerde ödeme yapmak oldukça önemli. İstenmeyen borçlar ile karşılaşmamak için stopaj vergisini düzenli ödemeye özen göstermenizde fayda var.